راز نخستین اطلس جهان چه بود؟ - مجله سفرنامه ترکیه

آبراهام اورتلیوس کیست؟

آبراهام اورتلیوس شخصیتی کلیدی در تاریخ نقشه کشی است. او به عنوان مخترع اطلس شناخته می شود. اورتلیوس در آنتورپ بلژیک در آوریل 1527، در اوج دوره اومانیسم به دنیا آمد. در آن زمان، مطالعه آثار کلاسیک باستانی، تاریخ، یونانی، و فلسفی در سراسر اروپای غربی رونق داشت. قرن شانزدهم زمان اکتشاف، اختراعات انقلابی و دیدگاه جدیدی در جهان بود.

در یکی از سفرها، اورتلیوس با ژرار مرکاتور، نقشه نویس معروف آشنا شد. در سال 1547 در آنتورپ رنگ آمیزی سن لوک را به وجود آورد، و سپس به صورت طراح نقشه در شرکت پلانتین استخدام شد. نخستین نقشه هایی که اورتلیوس کشید، نقشه های دیواری بزرگی از جهان، مصر، آسیا، اسپانیا و امپراتوری روم بود و پس از آن مجذوب این کار شد.

نخستین اطلس

نخستین اطلس اورتلیوس تئاتر جهان نام داشت. این اطلس نخستین بار در سال 1570 به چاپ رسید و مجموعه ای از 53 نقشه به همان سبک و اندازه اصلی، چاپ شده از صفحات مسی، و شامل؛ قاره، منطقه، و ایالت بود. این اطلس بیشتر از نقشه هایی که افرادی غیر از اورتیلیوس طراحی کرده بودند تشکیل شده بود(جز یک نقشه)، اما نقشه ها را افراد مطرح و معتبری طراحی کرده بودند.

تئاتر جهان آن قدر پیروز بود که در سال اول انتشار، چهار بار تجدید چاپ شد. بین ساله های 1570 تا 1612 اطلس به هفت زبان شامل لاتین(لاتین زبانی کلاسیک است که در اصل در لاتیوم، بخشی از ایتالیا، صحبت می شده است)، انگلیسی، آلمانی، فلامان(هلندی جنوبی یا هلندی فلامانی)، فرانسوی، اسپانیایی، و ایتالیایی ترجمه و 42 بار تجدید چاپ شد.

نقشه جهانی اورتلیوس

اگرچه اطلس تئاتر جهان حاوی همه نقشه های اورتلیوس نبود، اما مشهورترین نقشه کشیده شده توسط او در آن به چاپ رسیده بود. این نقشه شاید یکی از مشهورترین نقشه هایی باشد که تا به حال طراحی شده است و کل جهان را از قطب تا قطب پوشش می دهد و شکل و اندازه قاره ها را براساس دانش آن زمان به تصویر می کشد.

اورتلیوس نقشه را براساس نقشه های قبلی جهان طراحی کرده بود، ولی حین طراحی اطلاعات جدید و برآوردهای خود را نیز به آن اضافه کرده بود. در آن زمان هنوز قسمت اعظم آمریکای شمالی کشف نشده بود وطبیعتا این بخش ها در نقشه او وجود ندارد. همچنین رود می سی سی پی و دریاچه های بزرگ بر روی نقشه وجود ندارد.

در حالی که نقشه اورتلیوس پیش از کشف رسمی استرالیا در سال 1606 کشیده شده است، این نقشه توده بزرگی را در این قسمت نشان می دهد، که احتمالا ناشی از وجود فرضیه هایی در مورد وجود این قاره بوده است.

اسب های دریایی

بسیار از نقشه های اطلس اورتلیوس هیولاهای دریایی افسانه ای را نشان می دهد که در اقیانوس های مختلف سراسر جهان زندگی می کرده اند. معمولا نقشه هایی که از هیولاها در آن ها استفاده می شده است، فروش بسیار بهتری داشته اند.

بسیاری از نقشه نویسان آن عصر از دایره المعارف، دست نوشته ها و منابع کتاب مقدس استفاده می کردند، به طوری که سبک این موجودات دریایی از پستانداران قابل تشخیص تا جانوران سورئال متفاوت بوده است. برخی از مورخان بر این باورند که این اشکال به عنوان اسناد مصور افسانه های موجودات دریایی کشیده شده اند، ولی برخی دیگر فکر می کنند که تصاویر جانوران برای باخبر کردن ملوانان از خطرات احتمالی که در زیر امواج دریا نهفته است، طراحی شده اند.

شما تا به حال نقشه های قدیمی مربوط به ایران و آسیا را دیده اید؟ به نظر شما چه موضوعی که الان وجود دارد در آن ها دیده نمی شود؟