هشدار؛ افرادی که این بیماری ها را دارند، کوهنوردی نکنند! - مجله سفرنامه ترکیه

می گویند زمستان، بهار کوهنوردان است. هوای دلچسب و برف نشسته بر دامنه و قله کوه ها، هر کسی را که لذت کوهنوردی چشیده باشد، وسوسه نموده و میل به کوهنوردی را در وجود انسان بیدار می نماید. معنای استقامت را شاید در جهت کوهپیمایی بهتر از هر جای دیگر بتوانید حس کرد.

از همین روست که کوهنوردان از استقامت و سرزندگی خاصی برخوردارند؛ زیرا مدام بر جهتی که به استقامت احتیاج دارد، گام برمی دارند و صعود می نمایند؛ بنابراین کوهنوردی از جمله ورزش هایی است که علاوه بر حفظ سلامت جسم، به سلامت روان نیز یاری می نماید.

اما همین ورزش برای برخی افراد خطرناک هم می تواند باشد. چرا؟ مگر می گردد ورزش خطری داشته باشد؟ بله می تواند! امروز، بیستم آذر 1400 مطابق با یازدهم دسامبر، روز جهانی کوهنوردی است و به همین مناسبت همه شما را تشویق می کنیم به کوهنوردی، جز آن هایی که در ادامه می گوییم چرا بهتر است قید این ورزش را بزنند.

با فاصله گرفتن از سطح زمین و رفتن به ارتفاعات، مقدار فشار جو تغییر می نماید. این تغییر می تواند زمینه ساز ابتلا به برخی بیماری ها شده یا در افراد مبتلا به برخی بیماری ها، خطر مرگ به همراه باشد.

ارتفاع بالاتر از 8000 متر، ارتفاع مرگ نامگذاری شده است. گرچه در کوهنوردی آماتوری، ارتفاع به این حد نمی رسد. اما با هر متر بالارفتن از کوه، شاهد تغییراتی در مقدار فشار هستیم.

تغییر فشار چه اثرات منفی ای دارد؟

اکسیژن: با افزایش ارتفاع، مقدار اکسیژن کاهش می یابد. کاهش مقدار اکسیژن در دسترس خون باعث بروز بیماری ارتفاع می گردد.

بالا و بیماری: بیماری ارتفاع معمولا از ارتفاع 2500 متری شروع می گردد. اما پایین تر از این ارتفاع هم نشانه های مختلفی قابل رؤیت است.

اکسیژن و مغز: کمبود اکسیژن از حدی به بعد می تواند روی سلول های مغز تاثیر منفی بگذارد. این مسأله می تواند عارضه ثابت و طولانی مدت در فرد ایجاد کند.

نشانه های کمبود را بشناسیم: کمبود اکسیژن با عوارضی مانند سردرد، سرگیجه، حالت تهوع یا استفراغ، اختلال در تنفس یا همان نفس نفس زدن، از دست دادن اشتها، از دست دادن توان، نیروی طبیعی بدن و اختلال خواب معین می گردد. این عوارض می تواند 12 تا 24 ساعت ادامه یابد.

ممنوع است: کوهنوردی به علت کاهش مقدار اکسیژن برای افراد مبتلا به بی نظمی ضربان قلب، تپش قلب، غلظت خون بالا، بیماری های قلبی- عروقی، افرادی که به تازگی مراحل درمان بیماری ای را طی نموده اند.

بیماران ریوی، افراد مبتلا به هر نوع مشکل خونی، افرادی که هنوز به میزان کافی از زمان عمل جراحی آن ها نگذشته، ممنوع است.

دما، به جان شما نشانه می رود

نام کوه که می آید، گویی هوا سرد می گردد! اما همواره هم این طور نیست. کوهنوردی در هوای گرم می تواند اثرات منفی خودش را به همراه داشته باشد. نوسان دما در کوه - سرد یا گرم شدن هوا یا بدن- اگر خارج از طاقت بدن باشد، باعث آسیب خواهد شد.

سرما می زند: وقتی در ارتفاع و هوای سرد حرکت می کنید، دمای بدن زودتر کاهش پیدا می نماید. این مسأله باعث سرمازدگی و هیپوتِرمی می گردد.

در سرمازدگی با نشانه هایی مانند کرختی اعضای بدن به ویژه بخش های انتهایی بدن مانند نوک انگشتان دست و پا بیشتر احساس می گردد.

گزگز کردن، بی حسی، تنگی نفس، کاهش انرژی و ناتوانی در حرکت، احساس خواب آلودگی و سرگیجه، اختلال در تشخیص و اختلال در بینایی از عوارض سرمازدگی است.

گرما می زند: در نقطه مقابل، وقتی در دمای بالا کوهنوردی می کنید، این مسأله باعث گرمازدگی می گردد. گرمازدگی نیز مانند سرمازدگی، عوارض خود را در پی دارد.

احساس خفگی، تعرق بیش از میزان، سردرد، حالت تهوع، گیجی، احساس خفگی، دوبینی، احساس تب، تشنگی و درصورت تداوم، بیهوشی از عوارض گرمازدگی است.

ممنوع است: اگر فشار خون شما به طور طبیعی پایین است، کوهنوردی در شرایط سرما به شما توصیه نمی گردد. علاوه براین افراد دارای ضعف عمومی، آن هایی که به تازگی از بیماری برخاسته اند،.

افراد دارای فشار خون بالا، غلظت خون بالا، تپش قلب، تنگی نفس و مسائل ریوی و مسائل قلبی- عروقی بهتر است در شرایط سرما یا گرمای زیاد، کوهنوردی نروند.

ارتفاعی که مهربان نیست

کوهنوردی یعنی عبور از پیچ و خم ها، سراشیبی و سربالایی. به همین علت است که کوهنوردی به تقویت عضله ها، استخوان ها و مصرف کالری و تناسب اندام یاری می نماید.

اما فشار واردشده بر بدن به ویژه به قلب، دستگاه تنفسی و اسکلت استخوانی و عضله ها، در هنگام بالا رفتن و پایین آمدن از کوه، بسیار زیاد است؛ بنابراین کوهنوردی برای برخی افراد ورزش مناسبی نیست.

ممنوع است: اگر دچار پوکی استخوان، شکستی تازه استخوان (به ویژه پا)، کمبود منابع کلسیم، تپش قلب، تنگی نفس، مسائل ریوی یا قلبی - عروقی و ضعف عمومی بدن، دوره نقاهت بیماری (برای مثال دوره نقاهت بعد از کرونا) هستید، کوهنوردی برای شما توصیه نمی گردد.

در دامنه و قله کمین نموده

علاوه بر مواردی که به آن اشاره شد، در گوشه و کنار کوه، خطر های مختلفی کمین نموده است. به این علت که کوه نیز بخشی از طبیعت بوده و در دل خود اتفاقات طبیعی خطرناک را جا داده ضروری است آن ها را بشناسیم.

بلایی از طبیعت: برای بلایای طبیعی نمی توان برنامه ریزی کرد؛ اگرچه باید هر لحظه به ویژه در دل طبیعت منتظر آن بود. آتشفشان، زمین لرزه، بهمن و خالی شدن ناگهانی بخشی از کوه در اثر ریزش.

آب و هوای نامهربان: گاهی با وجود اعلام هواشناسی مبنی بر شرایط جوی مناسب، آب وهوا به طور ناگهانی تغییر نموده و تمام محاسبات را به هم می ریزد.

باران سیل آسا، بارش برف، رعد و برق، صاعقه، کاهش دید در اثر مه یا توفان، برف و سیل. در این شرایط چاره ای جز توقف نیست.

از آنجا که گاهی این اتفاقات به طور ناگهانی بروز نموده و ممکن است نزدیک پناهگاه نبوده یا امکان برپایی چادر نباشد، خطر چند برابر می گردد.

درنده ها در کمین: روباه، حیوان زیبایی است؛ اما با فاصله! وقتی ممکن باشد گرگ به سمت شما خیز بردارد، دیگر حیوان زیبایی نیست! بنابراین یکی دیگر از خطر های کوهنوردی روبه رو شدن با حیوانات درنده به ویژه در شب هاست.

ساقه های سمی: بسیاری از سبزی های مفید، هدیه کوه است. اما همواره این طورنیست. به این معنی که گیاهان سمی نیز در میان گیاهان مفید و سالم وجود دارد؛ بنابراین اگر فقط برای کوهنوردی یا چیدن گیاهان طبی به کوه می روید، باید مراقب آسیب ناشی از تماس پوست دست، پا یا صورت با این گیاهان باشید.

دیگر حادثه ها: سقوط، سُر خوردن، شکستگی و دررفتگی اندام های مختلف بدن، خستگی، تمام شدن ناگهانی آذوقه، گم شدن و خروج از جهت اصلی و معین، زمان بندی نامناسب برای رسیدن به استراحتگاه یا بروز بلایای طبیعی و اختلال در زمان بندی برای رسیدن به پناهگاه یا اتمام یک مرحله از کوهنوردی و... همگی عوامل ایجاد خطر و حادثه در کوه هستند.

به این نکته توجه داشته باشید که اگر انفرادی به کوهنوردی می روید، حتما وسایل جهتیابی را به همراه داشته و حداقل با چند نفر در ارتباط مخابراتی باشید.

اگر گروهی و با راهنما به کوهنوردی می روید، حتما نسبت به مهارت سرپرست گروه از نظر تسلط به جهت، زمان بندی، آگاهی از استراحتگاه ها و به طورکلی شناخت جهت، مطمئن شوید.