بات ها و روبات ها در فضای مجازی ساماندهی می شوند - مجله سفرنامه ترکیه

قانونگذاری در کسب و کارها

مهدی انجیدنی مدیرعامل پیغام رسان گپ اعتقاد دارد ساماندهی بات ها و روبات ها اقدام صحیحی نیست و باید به جای این اقدام، راستا نظارت و مجوزدهی بر پایه فعالیت افراد حقیقی و حقوقی و نوع کسب و کار باشد.انجیدنی ساماندهی بات ها و روبات ها را اقدامی عجیب و بی معنی خواند و به ایران گفت: نمی توان برای بات ها و هر ابزار دیگری که در کسب و کار استفاده می گردد، آیین نامه و قانون تعیین کرد. بر اساس هرکسب و کار باید قانون خاص همان کسب و کار تعیین گردد. کسب و کاری که در یک زمینه ای فعالیت دارد باید مجوز دریافت کند و متناسب با آن کسب وکار نیز باید اجازه استفاده از یکسری روش ها و ابزارها برای جذب مخاطب و ارائه محتوا را داشته باشد.

وی اضافه کرد: وقتی کسب و کاری مجوز دریافت می نماید یعنی می تواند خدمتی ارائه دهد و در راه ارائه این خدمت هم می تواند از بات و روبات، تلفن ثابت و همراه، فاکس، وب سایت، کانال در پیغام رسان ها یا هر ابزار فناوری دیگر استفاده کند از این رو محدود کردن و کنترل این ابزارها، رویکرد اشتباهی است.این فعال شبکه های اجتماعی معتقد است ابزارهای فناورانه دارای گستردگی زیادی هستند و به ازای هر زمینه فعالیت می توانند تعریف خاصی داشته باشند بنابراین نمی توان برای استفاده از ابزارها دستورالعمل نوشت.انجیدنی در ادامه گفت: اما می توان برای هر کسب و کار و حوزه آن که تعیین است، مقررات و قانون نوشت. هر کسب و کاری تعیین است که قرار است چه خدمت یا محصولی ارائه دهد از این رو بیشتر از اینکه درگیر این شویم که کسب وکار برای ارائه خدماتش از چه ابزارهایی استفاده کند، بهتر است کسب وکار را قانونمند کنیم.وی اضافه کرد: اگر آسیب های زیادی در فضای مجازی و کسب و کارهای این حوزه وجود دارد نباید آن را به گردن بات و روبات انداخت بلکه به دلیل قانونمند نبودن آن کسب و http:،،newsroom.icpi.net،content،newspaper،u3rwl37rpderfp68u73wl2s1u3lwq47rp8echpe7،7466،a88330bb-2cee-4734-87c9-aef69f8ec654.jpg کار است.

در خبری که منتشر شده دسته بندی هایی مانند پیغامک های انبوه و... دیده می گردد دقیقاً این موارد در زمینه هایی است که برای آن کسب و کار قوانین درستی تعریف و تعیین ننموده اند بنابراین آن کسب و کار رفته در جاهای دیگر به روش های مختلف مثلاً تلفن همراه، تلفن ثابت، بات و روبات تخلف نموده است بنابراین درست آن است که برای کسب و کار قانون تعیین کنیم نه برای بات و روبات. انجیدنی اعتقاد دارد این ابلاغیه مسئله ای را حل نمی نماید و آنهایی که در حال تخلف هستند، کماکان به تخلف خود ادامه می دهند و از سوی دیگر اینها هم قوانینی نیست که قابل پیگیری باشد. قابلیت هر نرم افزاری در فضای مجازی متنوع است و نمی توان آنها را ردگیری کرد و مجوز داد.

عدم کنترل بات ها

علیرضا هاشمی گلپایگانی استاد دانشگاه امیرکبیر درباره دستورالعمل مرکز ملی فضای مجازی درباره ساماندهی بات و روبات ها نیز اعتقاد دارد که این دستورالعمل، ابلاغ رسمی است تا ابلاغ حاکمیتی، بنابراین به نظر می رسد در مورد سازمان ها و نهادها قابل استفاده باشد. به عبارتی آن بخش هایی که تحت نظر حاکمیت هستند از بات ها و روبات ها استفاده می نمایند ؛ بنابراین باید روی این بخش نظارت صورت بگیرد تا در صورت استفاده از این ابزارها پاسخگو باشند.

هاشمی گلپایگانی به ایران گفت: همه بات ها و روبات ها در فضای مجازی قابل ساماندهی نیستند چون این ابزارها را یک کاربر یا افراد و اشخاص و حتی شرکت ها و مؤسسات هم می توانند از خانه راه اندازی نمایند. بنابراین آنقدر این موضوع گسترده است که امکان نظارت و ساماندهی بسیار سخت است، چراکه استفاده از این ابزارها بسیار پیچیده است و می توان عملکرد آن را در فضای مجازی مخفی کرد. نمی توان در این حوزه اعمال قانون و رصد کرد و دستورالعملی که از سوی مرکز ملی فضای مجازی ابلاغ شده، نمی تواند در کل فضای مجازی کارساز باشد.این استاد دانشگاه اعتقاد دارد درست است که یک دسته از بات ها و روبات ها به دنبال آسیب پذیری سرویس دهنده ها می گردند و در صورت داشتن باگی به آنها حملات سایبری انجام می دهند و ضمن تخریب، اطلاعات آنها را می دزدند ولی شناسایی آنها به سختی امکانپذیر است.

هاشمی گلپایگانی با بیان اینکه استفاده از بات ها و روبات ها در شبکه های اجتماعی بیشتر است، گفت: در شبکه های اجتماعی این امکان وجود دارد که یک خدمت دهنده یا خدمت افزار (نرم افزار سرویس دهنده بانکی، خرید و فروش و...)را به یک شبکه اجتماعی چسباند تا با آن کاربران بتوانند از خدمات آن در شبکه های اجتماعی بهره ببرند.وی اضافه کرد: ساماندهی بات ها و روبات ها شاید در پیغام رسان های داخلی ممکن باشد اما در شبکه های اجتماعی خارجی ممکن نیست و اعمال این دستورالعمل در پیغام رسان های داخلی نیز تنها باعث می گردد تا کاربران از پیغام رسان های داخلی گریزان شوند از این رو نباید قید وبندهای اضافی برای این بخش ایجاد کرد چون هم اکنون کاربران پیغام رسان های بومی اندک هستند و این موضوع باعث می گردد تا همان میزان هم شبکه های اجتماعی داخلی را ترک نمایند. مرتضی برجی، کارشناس شبکه اجتماعی نیز اعتقاد دارد ساماندهی بات ها صرفاً در پیغام رسان های بومی معنی دارد و حاکمیت قوانین ما صرفاً برای پیغام رسان های داخلی است و نمی توان آنها را به پیغام رسان های خارجی تسری داد.

برجی با بیان اینکه کنترل و نظارت روی بات ها در پیغام رسان های داخلی مفید است و از بروز برخی مسائل به دلیل ناآگاهی کاربران جلوگیری می نماید، به ایران گفت: این ساماندهی می تواند از برخی قانون شکنی ها و ناهنجاری هایی که در قالب پیغام رسان ها اتفاق می افتد، جلوگیری کند.این فعال عرصه شبکه های اجتماعی در ادامه گفت: بات هایی نیز مشغول کسب و جمع آوری اطلاعات شخصی افراد در قالب خدمت رسانی هستند که بعضاً اطلاعات به دست آمده را برای مقاصد دیگری استفاده می نمایند که در خوشبینانه ترین حالت فروش اطلاعات کاربران به مشتریانشان است.وی معتقد است یکی از آفات، بات ها ناآشنایی کاربران نسبت به آنها است و اصولاً کاربران نمی دانند که بات ها چگونه و به چه اطلاعاتی از آنها دست می یابند و این وظیفه نهادهای آموزشی است تا کاربران را با آنها آشنا نمایند.

بات و روبات در یک نگاه

بات یا روبات نرم افزاری است که به صورت اتوماتیک یا فرمان پذیر می تواند وظایف از پیش تعیین شده مانند جمع آوری اطلاعات، انتشار محتوا را انجام دهد و انواع خدمات در درگاه های مختلفی مانند سکوهای پیغام رسان اجتماعی، برنامک های گوشی های هوشمند (اپلیکیشن)، خزشگرهای وب و سرویس دهنده های رایانامه را ارائه دهد. به عبارتی بات ها، بازوهای هوشمندی هستند که در صورت استفاده صحیح از آنها می توان بسیاری از کارها را تسهیل کرد. بات ها از سال 2015 در پیغام رسان ها شکل گرفتند و از مزایای آنها می توان به ارسال پیغام های هوشمند و برنامه ریزی شده، جمع آوری آمار و نظرسنجی های چند مرحله ای در قالب فرم، پاسخگویی 24 ساعته و آنلاین اشاره نمود ولی در عین حال معایبی نیز دارند که می توان از سختی ایجاد و درست کردن آنها، عدم وجود احساس در پاسخگویی هوشمند اشاره نمود.

در عین حال برخی از بات ها صرفاً ابزارهایی برای سرقت اطلاعات کاربران هستند و اطلاعات کاربران را برای مقاصد خاص ارسال می نمایند. به عبارتی بات ها دارای انواع مختلفی هستند. در نوع اول بات ها محتوا را در شکل انبوه فراوری می نمایند و به صورت ایمیل، پیغامک یا در شبکه های اجتماعی منتشر می نمایند. نوع دوم بات هایی هستند که محتوا را به صورت اتوماتیک جمع آوری می نمایند که در جست و جوگرها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. بات های غیرمحتوایی هم نظیر چت، لایک گیر، نظرسنجی و... هستند که بیشتر این بخش را در شبکه های اجتماعی شاهد هستیم.