نقدی بر یک تجمل گرایی در بحران کرونایی - مجله سفرنامه ترکیه

اینکه بخشی از جامعه سینما به بهانه تجلیل از کسانی که در جشنواره های خارجی موفقیت کسب نموده اند تقدیر شوند، به خودی خود بد نیست. بگذریم از اینکه هرچند ساختن فیلم و سریال با مجوزهای قانونی هم به خودی خود بد نیست اما همین چند ساله دیده ایم که در بعضی پرونده های فساد مالی، همان فیلم و سریالی که ساختش به خودی خود بد نبوده است، به اتفاقی مذموم و نکوهیده تبدیل می گردد. اما اینجا بیشتر از هر چیز، توجه ها به این داده شده است که وقتی انسان در زمان بدی در مکان بدی قرار گیرد، کارش سرزنش آفرین می گردد. برای نمونه، شما نمی توانید در دهه اول محرم، برای یک اقدام بسیار پسندیده، در ایران جشنی برگزار کنید، یا نمی توانید شروع سال نو قمری را به هموطنان اهل سنت تبریک بگویید؛ چون موقعیت زمانی و مکانی خیلی مهم است.

به گزارش خبرنگاران، از این رو بوده که در چند ساعت گذشته، در قلم بسیاری، نفس برگزاری چنین مراسمی، با چنین بهانه ای، نه تنها غیر قابل افتخار، بلکه غیر قابل توجیه و مصداق شاخص بدپیرایگی توصیف شده؛ چراکه مصداق تجمل گرایی و ریخت و پاش توسط مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره ای تلقی شده است که بسیاری از هنرمندان، به دلیل شرایط تحمیلی دوران تلخ کرونایی، واقعا مصداق به نان شب محتاج بودن، شده اند.

نگارنده این سطور، از مجموعه مباحث و زوایای موجود و مرتبط با موضوع، صرفا چند پرسش را با برگزارنمایندگان، دست اندرکاران و حاضران و مشارکت نمایندگان با این رویداد مطرح می نماید:

1-دلیل و توجیه اصلی برگزاری این جشن در شرایط حال حاضر چه بوده است؟ چراکه در سخنرانی های جشن، شرح مشخصی در این زمینه ارایه نشد و صرفا کلی گویی هایی ارایه شد.

2-آیا به زعم برگزارنمایندگان، برگزاری چنین جشنی و تقدیر مکرر از تعداد معدودی، به شرایط اهالی سینما در شرایط کرونایی، یا حتا به طور کلی، شرایط سینمای ایران در داخل یا خارج از کشور یاریی می نماید؟ از چه منظری و دقیقا چه یاریی؟

اگر بر فرض، توجیهی وجود دارد، به اعتقاد مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این بهترین انتخاب و بهترین کار برای یاری به بهبود اوضاع بوده است؟

3-آیا علت برگزاری چنین جشنی، صرفا برگزار نشدن جشنواره جهانی فجر در امسال و در پی آن بی کاری دست اندرکاران جشنواره بوده است؟

4-آیا به دلیل همین برگزار نشدن، بودجه ای در میان بوده که باید صرف می شده است؟

5-آیا تقدیر از صرفا تعدادی از افتخارآفرینان سینمای ایران در عرصه های بین المللی در سال گذشته، این شائبه مطرح در این چند ساعت پس از جشن را تقویت نمی نماید که یک دورهمی تقسیم جوایز بین خودی ها و رفقا اجرا شده است؟

6-آیا این جشن در سال های گذشته هم باید برگزار می شده که کوتاهی شده است؟ موضع مسؤولان سازمان سینمایی در این باره چیست؟ شرح احتمالی آنان برای برگزار نشدن مشابه این جشن در همین دوره مسؤولیت و زعماتشان بر سینمای ایران چیست؟

7-آیا این جشن قرار است در سال های آینده نیز ولو با برچیده شدن موانع کرونایی و برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر، برگزار گردد؟ با چه آیین نامه و دستورالعملی؟

8-وقتی قشرهای متنوع و اتفاقا پرشماری از افتخارآفرینان سینمای ایران برای این جشن در نظر گرفته نمی شوند، پرسش اساسی این است که سینمای ایران از نظر دوستان، دقیقا چیست و کیست؟ وقتی آن قشرها از اساس در نظر گرفته نشده اند، عنوان افتخارآفرینان سینمای ایران، عبارت دقیق و درستی است؟ آیا این چشم بستن، گویای تفکر و روینمودهایی نیست که در سایر تصمیم گیری های حوزه سینما نیز ملاک قرار می گیرند؟

9-اینکه گفته گردد اشتباه ما این بود که در جشن آدینه شب، پشت تریبون یک جمله ذکر نکردیم که موفقیت های فیلم های مستند و کوتاه ایران قابل ستایش است، و حالا هم که جهان به آخر نرسیده، سهم شما را هم می دهیم، تغییری در ماهیت موضوع پرسش پیشین ایجاد می نماید؟ آیا این خود توهین مکرر نیست؟

10-اینکه پس از بعضی اعتراض های صنفی، ازسوی دست اندرکاران جشن، با افتخارآفرینان جهانی قشرهای جامانده مورد اشاره تماس گرفته می گردد که سهم شما را هم ادا خواهیم کرد، خواهشا موضع گیری نکنید، باز تغییری در ماهیت موضوع دو پرسش پیشین ایجاد می نماید؟ باز این خود، توهین مکرر نیست؟

11-موضع برگزارنمایندگان در قبال موفقیت تاریخی سینمای ایران در جشنواره ایدفا سال گذشته چه بوده است؟

12-موضع برگزارنمایندگان در قبال جایزه جشنواره فیلم برلین چیست؟

13-هنرمندانی که از تریبونی چون صحنه این مراسم، برای بیان بعضی سخنان دگراندیشانه (غیررسمی و غیرتعارفی) یا منتقدانه استفاده می نمایند، هنگام پذیرش دعوت، به این نکته دگراندیشانه فکر نکردند که خود این صحنه و اساس حضور در آن، یک بدپیرایگی است؟

14-آیا وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس محترم سازمان سینمایی، از حضور در، و حمایت خود از این جشن، دفاع می نمایند؟

15-گذشته از شرایط رو به احتضار بعضی شاخه ها همچون تئاتر در این دوران که هر گونه تجمل گرایی را غیرموجه تر از پیش ساخته است، موضع بزرگواران یادشده در پرسش پیشین، در قبال بی کاری های حادث در حوزه سینما در چند ماه گذشته، ازجمله اخراج های فله ای پرسنل سینماها، قبل و بعد از برگزاری جشن یادشده چه بوده است؟

16-آیا ممکن است نتایج به دست آمده در جشنواره فیلم ونیز، جشن مشابهی به بهانه مثلا تقدیر از افتخارآفرینان سینمای ایران در نیم سال اول یا دوران کرونایی یا هر نام دیگری را رقم بزند و شاهد بدپیرایگی یا بدپیرایگی های دیگری باشیم؟